تلویزیون پخش شد که داد خیلی ها را در آورد. از
نمایندگان زن مجلس گرفته تا جامعهشناسان و فعالان حقوق زن به محتوای این
سریال انتقاد داشتند. در این طیف اعتراضی که افراد زیادی حضور داشتند و
کارشان حتی به تجمع هم کشید، آنچه مورد انتقاد شدید قرار گرفت، تبلیغ چند
همسری بود . داستان سریال " بانوی دیگر " زندگی دو زنی بود که هر دو
فعالیتهای فرهنگی داشتند و در پی اتفاقاتی در طول داستان، هووی یکدیگر می
شوند و از قضا خیلی خوب و روشنفکرانه!! با هووی همدیگر بودن کنار می آیند و
قس علی هذا. هنوز سریال تمام نشده بود که اعتراض و تجمعهایی به این نوع
سریال سازی در رسانه ملی صورت گرفت و منتقدان، پخش چنین برنامه هایی را
تبلیغ برای چند همسری و تلاش برای رواج آن عنوان کردند.
بعدها نیز
سریال "پیامک از دیار باقی" چنین مباحثی را برانگیخت، البته این سریال به
خاطر تم داستان، مانند سریال بانوی اول برای صدا و سیما دردسر ساز نشد و
شدت اعتراضها به اندازه قبل نبود و فراتر از مناظره های مکتوب نرفت . اینک
نیز پخش برنامه ای دیگر از صدا وسیما در این زمینه جنجال ساز شده است . اما
آنچه که مورد بحث است، نه یک سریال بلکه یک آگهی بازرگانی است که به دفعات
از کانالهای مختلف تلویزیون پخش می شود .
قبل از توضیح بیشتر در
این باره ، ابتدا خطوط ذیل را بخوانید و سپس نقطه چینها را تکمیل کرده و
ببیند که اولین چیزی که به ذهنتان متبادر می شود چیست ؟ :
- سلام دخترم. شما همراه هم داری؟
= سلام. من که نه ولی بابام داره. دو تا هم داره.
- دو تا؟!
= بله؛ یه دائم، یکی هم...!
- . . .
حالا
به این نوشتار ، تصویر دو زن را اضافه کنید که پشت سر پدر دخترک درحال
نزدیک شدن هستند . اکثریت افرادی که این تبلیغ را دیده اند، از نحوه چینش
کلمات و گویشها ، برداشتی جز ترویج چندهمسری و ازدواج موقت ندارند . اما در
حالی که در شوک تبلیغ این موضوع از رسانه ملی هستند ، سازندگان این پیام
بازرگانی ، یکباره خیالشان را راحت می کنند که منظور آنان چیز دیگری یعنی
همراه اول اعتباری است.
این دیالوگها بخشی از تبلیغ تلویزیونی
شرکت مخابراتی همراه اول – یعنی همان اوپراتور دولتی تلفن همراه – است
اما به همین هم بسنده نشده و در یک تبلیغ دیگر و این بار از زبان یک مرد
کهنسال مطالبی درباره همراه دائم و همراه موقت یا اعتباری !! بیان می کند.
درست
است که تبلیغات عناصر و ابزاری دارد و سازندگان پیامهای بازرگانی به دنبال
نوآوری، ایجاز، جذابیت و برانگیختن حس کنجکاوی مخاطب هستند، اما اینکه
شرکتهای دولتی یا خصوصی یا شبه دولتی! بخواهند با این حربه به ترویج
ناهنجاری های فرهنگی ؛ اجتماعی پرداخته و حتی به ساحت مقدس شرع جسارت کنند؛
قابل قبول و پذیرش نیست .
در همین چارچوب اینکه مسوولان شرکت
مخابراتی همراه اول ، بخواهند با ادبیات کنایه آمیزی که در رابطه با ازدواج
موقت و همسر دوم است، به تبلیغ کالای خود اشاره داشته باشند ؛ با ارزشهای
اجتماعی مردم ایران منطبق نیست . فراموش نکنیم ازدواج موقت و چند همسری جزو
برخی احکام ویژه اسلامی هستند و اجرای آنها در جامعه نیازمند شرایط خاص و
ویژهای است. لذا این سوال مطرح است که بازی کردن با عبارات دائم و موقت
برای تبلیغ یک کالا ؛ با چه هدفی صورت میگیرد ؟ چرا به جای تلاش برای
ترویج فرهنگ ازدواج آسان ، به اشاعه فرهنگ ازدواج موقت در رسانه ملی آن هم
برای بزرگسالانی که یک همسر دائم دارند، اقدام می شود؟ امیدواریم مسوولان
محترم رسانه ملی و شرکت همراه اول پاسخی قانع کننده برای این نوع پرسشها
داشته باشند . سرویس فرهنگی، مریم جمشیدی