بخون از سینما

سینمای ما در چین و ماچین؟!

1

در خبرها آمده بود که قرار است فیلم هایی از ایران، در سه کشور کره، ژاپن و هند به نمایش گذاشته شود. این فیلم ها، جوری انتخاب خواهند شد که تصویری مناسب از فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی را ارائه کنند. مثل این که قرار است بنیاد سینمایی فارابی متولی چنین اتفاق خجسته ای باشد. 

2

سال ها پیش که برای گفتگو با یکی از متولیان قسمت بین الملل یکی از مراکز سینمایی رفته بودم، مردی عرب به آن جا آمد، گفتگویی کرد و بعد، قراردادی بست و فیلم هایی را گرفت و رفت. مسئول مربوطه، می گفت که بازار کشورهای عربی، بازاری بالقوه برای آثار سینمایی و تلویزیونی ایرانی است. چرا؟ چون هم از نظر فرهنگی به ما نزدیک ترند، هم از نظر مذهبی و جغرافیایی. انعطاف فرهنگی و مذهبی برای کشورهای دیگر، حتما سخت تر خواهد بود. جوری که این دوست مان می گفت، صد و اندی کانال ماهواره ای عرب زبان، در حال پخش برنامه هستند و به همین میزان هم، در حال ورود به دنیای پخش ماهواره ای. یادتان باشد که این اطلاعات، برای چهار، پنج سال پیش بود. دوست مان می گفت که در جغرافیای فرهنگی و سینمایی و رسانه ای اعراب، بازاری چند میلیارددلاری خفته است که اگر دیر بجنبیم، دیگران این بازار را قبضه خواهند کرد.

3

سینمای ایران، افتخارات بین المللی کم ندارد. کاری به موضوعات مطرح شده ندارم که می گویند سیاه نمایی است و تصویر نامطلوب نشان می دهد و چه و چه. مگر سینمای امریکا، فیلم های سیاه از جامعه امریکا تولید نمی کند؟ یا

در خبرها آمده بود که قرار است فیلم هایی از ایران، در سه کشور کره، ژاپن و هند به نمایش گذاشته شود. این فیلم ها، جوری انتخاب خواهند شد که تصویری مناسب از فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی را ارائه کنند. مثل این که قرار است بنیاد سینمایی فارابی متولی چنین اتفاق خجسته ای باشد

سینمای هند؟ یا سینمای چین و فرانسه و آلمان و ایتالیا؟ مگر این آثار سیاه، جایزه نمی گیرند؟ بحث درباره این ماجراها را، به مجالی دیگر واگذار می کنیم. سینمای ایران، افتخار بین المللی و اعتبار جهانی کم ندارد. این اعتبار، با ورود به بازارهای بین المللی ای مثل شرق آسیا، البته پررنگ تر خواهد شد. خاصه با سبکی که متولیان بنیاد فارابی گفته اند؛ یعنی فیلم هایی که تصاویری شایسته از فرهنگ و مردمی شایسته را به روی پرده سینما خواهند برد.

4

چه سینمایی می تواند در بازارهای بین المللی، موفق باشد؟ قطعا سینمایی که تکلیفش، با خودش روشن باشد. ما هنوز در هماهنگی نهادهای رسمی و غیررسمی سینمایی در داخل کشور، کلی مشکل داریم. متولیان سینمایی، هنوز یاد نگرفته اند که دور یک میز بنشینند و مسائل شان را بدون رسانه ای شدن، حل کنند. هنوز بابت اکران فیلم ها مشکل داریم. خیلی ها از مافیا در سینما و بازیگری و خرید نقش و ... صحبت می کنند. با وجود چنین مشکلاتی، می تواند به این نتیجه رسید که سینمای ایران، یکدست نیست و موجودیت واحدی ندارد. چگونه با سینمایی که یکدست نیست و تمرکز ندارد، می توان بازارهای کشورهای دیگر را فتح کرد؟

5

اتفاق خجسته ای افتاده است. اما این اتفاق خجسته، می تواند دنباله دار باشد. جایی می خواندم که تسویه حساب تهمینه میلانی، همزمان در ایران و امریکا اکران خواهد شد. این ها، اتفاقات خجسته ای هستند. اما اگر قرار باشد که بدون دنباله باشند و عقیم، اتفاق افتادن و نیفتادن شان، توفیر چندان نخواهد کرد. برای دنباله دار کردن چنین اتفاقی، باید سینمایی یکدست و متمرکز داشته باشیم. اختلاف نظر هست؟ خب باشد، کجا اختلاف نظر نیست؟ حتی در مجالس پیشرفته ترین و متمدن ترین کشورهای جهان هم، اختلافات شدید و حتی زد و خورد وجود دارد و اتفاق می افتد. اما وقتی که بحث، به هدف مشترک و کلی بر می گردد، دیگر ماجراهای شخصی و سلیقه ای و گروهی، کنار می رود. مگر ما سینمایی جدی و جهانی و بومی نمی خواهیم؟ بدون شک، همه اذعان خواهند کرد که داشتن چنین هدفی، شایسته توجه و تقدیر است. پس چرا به خاطر سینما و هدفی این چنین مقدس و شایسته، اختلافات فردی و سلیقه ای را کنار نگذاریم؟ اگر سینمای جدی و فرهنگی و متعهد را دوست داریم، پس باید بتوانیم چنین کاری را انجام بدهیم. اگر هم ... یعنی ما می توانیم سینمایی بین المللی و پرسود در سطح جهانی داشته باشیم؟ بستگی به توانایی ما در کنار گذاشتن عقده های شخصی و سلیقه ای مان دارد. آیا چنین توانایی ای را خواهیم داشت؟